Afvalenergie: hoe PreZero met afval het elektriciteitsnet stabiliseert
Gigantische bergen huishoudelijk afval, die niet op een andere manier gerecycled kunnen worden, worden voortdurend omgewoeld door een enorme kraan met klauwachtige armen. Het alledaagse wordt hier omgezet in energie. Een blik in de afvalbunker vanuit de controlekamer van PreZero’s afval-naar-energiecentrale in Roosendaal, Noord-Brabant, vergeet je niet snel.
Voor Hans van Gurp, locatiedirecteur, en Cem Aksakal, procestechnoloog, is het echter dagelijkse kost. Zij weten precies hoeveel afval hier wordt verwerkt – tot wel 386.000 ton per jaar – en hoeveel één grijper kan bevatten: ongeveer 6 ton.
Maar hun werk gaat verder dan het draaiende houden van de installatie. Ze helpen ook om het Nederlandse elektriciteitsnet 24/7 stabiel te houden. Twintig megawatt van het opwekkingsvermogen van de centrale staat stand-by, klaar om door transmissiesysteembeheerder TenneT te worden ingezet om fysieke onbalansen in het net te corrigeren via afregelend noodvermogen (mFRR). Door tijdelijk minder elektriciteit te produceren, verlaagt de centrale de druk op het net wanneer er een overschot aan stroom is, bijvoorbeeld door pieken in zonnestroomproductie.
Dit gebeurt volledig geautomatiseerd via een afstandsbedieningsunit – de Next Box – die is gekoppeld aan het procesbesturingssysteem van de centrale. Zo is de installatie verbonden met het Virtuele Energiecentrale van Next Kraftwerke, onderdeel van een Europese vloot van duizenden assets. Samen nemen zij een taak op zich die vroeger uitsluitend door fossiele centrales werd vervuld.
“De mFRR-veiling van de TenneT vindt de dagdagen voor een mogelijke activatie plaats. Daardoor hebben we altijd voldoende tijd om gepland onderhoud mee te nemen en kunnen we ervoor kiezen niet deel te nemen. In dat geval geven we onze niet-beschikbaarheid door via het klantenportaal van Next Kraftwerke of per e-mail. Maar dat gebeurt zelden; we zijn bijna elke dag van het jaar beschikbaar voor netbalancering,” legt Hans van Gurp uit.
Wanneer TenneT daadwerkelijk activeert – gemiddeld zo’n zes keer per jaar – wordt de stoomturbine gedeeltelijk omzeild, waardoor de elektriciteitsproductie en -export naar het net afneemt. Zodra de druk op het net is verdwenen, wordt de productie weer opgevoerd. Het verbrandingsproces zelf blijft tijdens deze acties volledig onaangetast.
“Voor we met Next Kraftwerke in zee gingen, hebben we een haalbaarheidsstudie uitgevoerd naar neerwaartse regulatie en de effecten daarvan op de turbine en generator. De resultaten waren positief en het project werd goedgekeurd. Sindsdien hebben we nooit problemen gehad tijdens mFRR-acties en tot op de dag van vandaag hebben we geen negatieve effecten op de turbine of generator waargenomen,” voegt Cem Aksakal toe.
Omdat mFRR een zeer waardevolle dienst is voor netbeheerders, wordt deze goed vergoed. PreZero kan dat na acht jaar ervaring op deze markt bevestigen. “We zijn erg tevreden met de opbrengsten die we zien. Ze hebben ruimschoots gecompenseerd voor de inspanning die nodig was om de markt te betreden, daar bestaat geen twijfel over. Natuurlijk zijn de prijzen volatiel, aangezien het een kleine markt is die door veel externe factoren wordt beïnvloed. Op dit moment zien we hoge prijzen, omdat de snelle groei van zon en wind heeft geleid tot een grotere vraag naar negatieve reserves. Dat is uiteraard gunstig voor ons,” merkt Hans van Gurp op.
Gezien de sterke resultaten op technisch en financieel vlak is het nauwelijks verrassend dat verdere stappen om de eigen industriële flexibiliteit te vergroten al op tafel liggen. Plannen omvatten de installatie van een batterijopslagsysteem met een capaciteit van 20 megawattuur. Ook uitbreiding naar nieuwe markten, zoals day-ahead spotmarkthandel, wordt overwogen. “We zijn echt heel blij met onze samenwerking met Next Kraftwerke. Welke projecten we ook als volgende aanpakken, dankzij hun bewezen staat van dienst zullen zij altijd ons eerste aanspreekpunt zijn,” aldus Hans van Gurp.
Kerncijfers:
| Zorgt voor netflexibiliteit | mFRR Up |
| Link naar partnerwebsite: | PreZero International |
| Meer over Next Products: | Producten en energiediensten |
